2010-04-15 - “Versace” группын ерөнхийлөгч Санто Версаче Монголын загварын ертөнцийг шимтэн үзлээ
МҮХАҮТ-аас зохион байгуулсан “Vision /вижн/-2010” загварын гала тоглолт энэ сарын 11-ний үдэш онцгой содон үйл явдал, гайхамшигтай үзүүлбэр дүүрэн болж өндөрлөлөө.
Гала тоглолтын хүндэт зочноор хувцас загварын чиг хандлагыг дэлхийн хэмжээнд тодорхойлдог “Versace” группын ерөнхийлөгч Санто Версаче болон Италийн Дэд сайд, Италийн парламентын гишүүд, бизнесмэнүүд хүрэлцэн ирсэн бөгөөд шоуг шимтэн үзэж сонирхов.
Дэлхийтэй хөл нийлүүлэн алхаж буй Монголын загварын ертөнцийг танилцуулсан энэхүү шоуны тайз засал, рок, попын оддын дуу зэрэгтэй Болор брэнд аргагүй хослон зохицож цэнхэр өнгийн Болор cocktail fashion үдэшлэгийн ширээг чимж байлаа
http://news.gogo.mn/ Бичсэн: designer |
[Шууд холбоос]
|
2009-04-07 - Дизайнер Д.Өнөболор: Доошоо нарийссан харандаа хэлбэрийн юбка, өмднүүд энэ хавар зонхилно
Сүүлийн үед зохион байгуулагдаж байгаа томоохон наадам, шоу, арга хэмжээн дээр дизайнер Д.Өнөболорын нэр байнга сонсогдох болсон. “Шилмэл загвар” компаний залуу загвар зохион бүтээгч Д.Өнөболор нь “Гоёл 2009” наадмын шилдэг үндэсний хувцас, “Гэгээн Муза 2008” наадмын шилдэг тайзны хувцасны зураачийн шагналыг тус тус хүртэж, загвар дизайны салбарт чамгүй амжилттай яваа нэгэн. Мөн саяхан болж өнгөрсөн “Гэгээн муза” наадамд нэр дэвшигчдийн улаан хивсний ёслолын хувцсыг урласан нь олноос өндөр үнэлгээ авсан. Түүнтэй “Гэгээн Муза” наадмын болон энэ хаврын хувцас загварын чиг хандлагыг хэрхэн тодорхойлж байгаа талаар ярилцсан юм.
-Таны нэрийг томоохон наадам, арга хэмжээнээс их сонсож байлаа. Дизайнераар ажиллаад хэр удаж байна вэ?
-Би Хүмүүнлэгийн ухааны их сургуулийг япон хэлний орчуулагчаар төгссөн л дөө. Гэхдээ багаасаа зураг зурах сонирхолтой хүүхэд байсан. Аравдугаар ангиа төгсөх жилээ Хүүхдийн ордноос зохион байгуулдаг “Үнсгэлжин” наадамд Гранпри хүртэж, Дүрслэх урлагийн дээд сургуульд урилгаар орж суралцсан. Оюутан байхаасаа “Шилмэл загвар” компанидаа ажиллаад одоо жил хагас болж байна. Дизайнераар ажиллаад нэг их удаагүй ээ.
Энэ хугацаанд “Vidal” салонтой хамтарсан үсний шоунд хавар, зуны 80 гаруй коллекциороо оролцож, “Гоёл 2009” наадамд үндэсний хувцасны шилдэг дизайнераар шалгарч байсан. Сая дипломын ажил болгож УДЭТ-ын “Лусын дагина” хүүхдийн жүжгийн хувцсыг урласан нь шилдэг зураачийн шагнал авсан.
-Дипломынхоо ажлаар шилдэг зураачийн шагнал хүртсэн нь тун санаандгүй явдал болжээ?
-Б.Хишигзаяа найруулагч бидний дипломын ажлыг үзээд “Миний найруулж байгаа “Лусын дагина” хүүхдийн жүжигт маш сайн тохирох юм байна. Хамтарч ажиллая” гэсэн санал тавьсан. Өмнө нь театрын хувцсан дээр ажиллаж байгаагүй болохоор нэлээд их ажиллагаа, ур чадвар шаардаж байсан.
“Гэгээн Муза”-д нэр дэвшинэ гэж ерөөсөө бодоогүй. Бараг наадмын өмнөхөн л нэр дэвшигчийн үнэмлэхээ гардаж аваад ирсэн.
-Загварын хувцас, тайзны жүжгийн хувцас хоёр хэр их ялгаатай байв?
-Тайзны хувцас амьдрал дээр байдаг хувцаснаас огт өөр. Тэгээд ч хүүхдийн бүтээл болохоор харахад л хүүхдийн сэтгэхүйд шууд энэ ийм юм байна гэж тусахаар хийх шаардлага тулгарсан. Далай доорх ертөнц болохоор маш гоё өнгөлөг, өвөрмөц байх ёстой гэдгийг ойлгож, сайн бодож байгаад скитзээ гаргасан.
Би нэг талаас дүрийг нь хувцсаар гаргаж өгч байгаа бол жүжигчид хувцсыг тайзан дээр үйл хөдлөл, зан характераараа амьдруулж байгаа учраас тэр бүхэн нэг цогц болдог. Тайзны моделиудын хувьд мэргэжлийн хүмүүс шиг жүжиглэж чадах хүн ховор болохоор нэлээд онцлогтой санагдсан шүү.
-Шилдэг зураачийн шагналыг хүртсэнээс гадна “Гэгээн Муза” наадамд нэр дэвшсэн голлох хүмүүсийн улаан хивсний ёслолын хувцсыг урласан шүү дээ. Ийм алдартай хүмүүсийн гоёлыг урлана гэдэг нэр төрийн хэрэг байх?
-МУАЖ П.Цэрэндагва, МУГЖ С.Сарантуяа, Т.Хулан нарын хувцсыг хийсэн. “Гэгээн Муза” наадам болохоос сарын өмнө жүжигчидтэйгээ уулзаж, өөрсдөөс нь саналыг нь асууж ярилцсан. Мэдээж олны танил хүмүүс учраас урьд нь бүрэлдсэн имиж, дүр төрхийг нь алдагдуулахгүйн дээр түүнийг нь улам гоё болгож өгөх шаардлага тулгарсан. Нэлээд ярилцаж байж хувцасныхаа загварыг гаргасан. Хийснийхээ дараа таалагдахгүй бол яана аа гэж эмээж байсан ч санасныг бодоход маш сайхан хүлээж авсан.
-Ялангуяа жүжигчин С.Сарантуяагийн хувцас үзэгчдийн анхаарлыг хамгийн их татаж байсан. Энэ хувцасны тухайд онцолж яриач?
-Сараа эгч надтай ирж уулзаад “Би хамгийн гоё нь байх ёстой шүү. Гэхдээ чи өөрөө загвараа гаргаад хий, над ингэ тэг гэх юм байхгүй” гэсэн. Тэгээд улаан, хар өнгө сонгодог хослол болохоор улаан хивсэн дээр алхахад хар өнгө илүү гоё харагдах учраас битүү меластикаар чимэглэсэн материалыг сонгосон. Энгийн боловч ихэмсэг харагдахаар загвар гаргахыг хичээсэн л дээ. Харин үнэгний үсэн нөмрөгөөр чимэглэсэн нь тун чамин болгосон.
-Гадаа хаврын урин дулаан улирал болж байна. Тэгэхээр энэ хаврын хувцасны загвар, чиг хандлагыг та хэрхэн тодорхойлж байгаа бол?
-Энэ хавар өнгөний хувьд нэг тал нь натуральный буюу байгалийн өнгөний хослолууд зонхилно. Нөгөө талаар галактикийн, хэтэрхий содон, сансрын юм шиг өнгөнүүд моданд орж байгаа. Гэхдээ энэ хоёр өнгийг хооронд нь зохицуулах биш, хоёр салангид ойлгох хэрэгтэй. Хэлбэрийн хувьд 60-аад оны сүүлч, 70-аад оны эхэн үеийн загварууд моданд орж байна. Энэ нь “X” хэлбэрийн хэв маяг, тодруулбал доошоо харсан гурвалжин хэлбэрийн загвар юм. Мөр нэлээд том, мөр нь пөмбөгөр болж өгснөөрөө илүү загварлаг болно. Доошоо нарийссан, харандаа хэлбэрийн загварын юбка, өмд энэ жил моданд орж байгаа.
-Аксессуарыг хэрхэн хослуулах вэ?
-Аксессуар бол хувцсыг чимэглэж, илүү хүчтэй, иж бүрдэл болгож харагдуулдаг. Аксессуар, хэрэглэлгүй бол хувцас амь муутай, дутуу харагддаг болохоор энэ тал дээр маш сайн анхаарах хэрэгтэй.
Энэ жилийн хавар, намрын хувцсанд цүнхний хувьд богц маягийн үүргэвч, эсвэл хэт этгээд хэлбэр зонхилно. Бүсний тухайд өнгөрсөн жил моданд орж байсан хэт өргөнийг бодвол илүү нарийн, чамин байх тусмаа содон харагдана. Зүүлт, ээмэг нь нэлээд нүсэр, том бөгөөд чулуун шигтгээтэй байх болно.
-Хувцас, гоёл гэхээр л эмэгтэй хүнд хамаатай юм шиг санадагт эрчүүд нэлээд гомдолтой байдаг. Тэгэхээр эрэгтэйчүүдийн хаврын хувцас, гоёлын тухайд?
-Эрэгтэйчүүдийн хувцасны загварт өөрчлөлт харьцангуй бага гардаг. Энэ хаврын эрэгтэй костюм дээр гарсан өөрчлөлт гэвэл бие барьсан талдаа, тайльтай боловч хэтэрхий бариу биш пиджак, стандарт хэмжээнээс арай бариудуу өмднүүд моданд орж байгаа.
-Дизайнер хүний нүдээр харахад залуус хувцсаа хэр зөв зүйтэй тохируулж өмсөж байна?
-Хоёр талтай байдаг. Нэг хэсэг нь үнэхээр өөрсдөдөө тохируулаад хувцаслаж чаддаг. Нөгөө хэсэг нь хөдөөнөөс хотод нүүж ирж байгаа хүрээнийхэн ч юм уу, яаж хувцаслахаа сайн мэдэхгүй, өөрийн биед тохирох үгүйг бодолцолгүй бусдыг дуурайж, хэт дуураймал дүр төрхийг бий болгодог. Үүн дээр л анхаараасай гэж боддог.
Бас нэг анхаарах зүйл гэвэл хүмүүс зөвхөн гоё сайхан хувцаслахаасаа илүү орчиндоо нэлээд анхаармаар санагддаг. Орчин муухай бол тэр хүн хичнээн ч хичээгээд гоо зүйн хувьд сайхан харагдаж чадахгүй шүү дээ.
-Бид дандаа л гадны загварыг дагаж, тэдний үйлдвэрлэсэн хувцсыг өмсдөг. Манай дизайнерууд тайзны хувцсанд л гол анхаарлаа хандуулаад байхаас энгийн болон өдөр тутмын хувцас руу төдийлөн анхаарал хандуулдаггүй. Тэгэхээр энэ хоёр нь хоорондоо авцалдахгүй байна?
-Миний ажиглаж байгаагаар загварын салонууд олноор байгуулагдаж байгаа болохоор хүмүүс хувцас хийлгэж өмсөх нь ихэссэн. Өдөр тутмын хувцас руу бага ч болов анхаарал хандуулж байгаа гэж боддог.
Миний хувьд өдөр тутмын хувцас гэхээсээ илүү тайзны, арай л мэдрэмж, сэтгэмж шаардсан хувцас урлах сонирхолтой. Гэхдээ дизайнер хүн болохоор хэт нэг талаа бариад явахгүй.
Бид гадны хувцас өргөнөөр хэрэглэж байгаа нь олон зүйлээс хамаардаг. Нэгдүгээрт манай худалдан авах зах зээл бага учраас моданд орж байгаа хувцсыг олноор нь үйлдвэрлээд масст түгээх боломж муутай. Технологийн хувьд ч гадны улс орнуудын хэрэглэж байгаа техник, тоног төхөөрөмжтэй харьцуулахад дутагдалтай зүйл их бий.
Манай улс үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмждэг, гадны хувцсанд мөнгө зарахаасаа илүү өөрсдөдөө хөрөнгө оруулалт хийдэг болоосой гэж бодож явдаг. Дизайнеруудаа сайн бэлтгээд, мэргэшүүлж чадвал сэтгэлгээгээрээ манайхан гадныхнаас дутахааргүй үнэлгээ авдаг нь аливаа тэмцээн уралдаанаас маш их ажиглагддаг.
Ц.Бадамсүрэн
сурвалжлагч
Бичсэн: designer |
[Шууд холбоос]
|
2009-03-05 - untitled-2-1-copy1
2008-08-30 - Ноолуур амилсан үдэш
Энэ жилийн хавар, намрын ноолууран хувцасны хэв загварыг тодорхойлох шинэ бүтээгдэхүүн танилцуулах “Gobi magic-2008” шоуны үеэр авсан фото зургуудыг таны өмнө дэлгэж байна. “Говь” компанийн үйл ажиллагааг дэмждэг 200 хүн урилгаар сонирхсон энэ “аминчхан” арга хэмжээ “Улаанбаатар зочид” буудалд болсон юм. “Говь”-ийн загвар зохион бүтээгчдийн ур ухаан шингэсэн 120 гаруй загварыг топ модель Урнаа тэргүүтэй “Шилмэл загвар”-ын 30 гаруй залуу загвар өмсөгч тайзнаа үзүүлэв. “Non stop” буюу зогсолтгүй үргэлжлэх шоуны өмнө хөлийн танхимын дэлгэцнээ ямааны ноолуур хэрхэн дэгжин бүсгүйн тансаг гоёл болон хувирдагийг сонирхуулж байсан.
Хар хөшгөөр доторлон, шөнийн оддыг санагдуулам гэрлээр чимсэн тайзнаа загвар зохион бүтээгчдийн ур ухаанаар ноолуур ямар хувцас болсныг үзэх аж. Үггүй жүжгээр үзүүлбэр эхэлж торго, хоргой, үслэг эдлэлээр чимсэн чамин загварууд “Gobi magic-2008” шоуны салхийг хагалсан. Дараагийн үзүүлбэр сонгодог загварууд. Шотланд маягийн сонгодог шоон хээтэй хүрэм, ногоон, бор өнгийн эрхэмсэг атлаа дур булаам төрхийг илэрхийлэх даашинз, хослолоор гоёсон хүүхнүүд тайзан дээр эгнэв.
Араас нь гоёлын, өдөр тутмын, чөлөөт, спортын загварууд, ноолууран даавуу, драпан хослол пальто, шотланд загварын нэхмэл ороолтууд солонгын өнгөөр эрээлжилсэн. Хоёр цагийн турш зогсолтгүй үргэлжилсэн шоуны үдшийн даашинзны загварууд зочдын сонирхлыг хамгийн их татлаа. Шүр, чулуун шигтгээгээр гоёж, өнгө өнгөөр барлаж хээлсэн ноолууран даашинзууд үнэхээр дэгжин харагдаж байв. Тайз, орчин, загвар, гэрэлтүүлэг зэрэг нь зохицсон уг шоуны зохиомж, найруулгыг “Mongol Mix Project”-ын залуус хийсэн аж.
Yзэгчдийн алга ташилтаар мялаасан сүүлчийн үзүүлбэр бол монгол хатдын ноолуураар урласан гоёл байсан. “Gobi” хэмээх дөрвөн үсгээр хээлэн эмжсэн цагаан ноолууран дээл, уужийг үзэгчдэд сонирхууллаа. Араас нь торго мэт хээлсэн ноолууран дээлтэй, дөрвөн хүчтэний дүрсийг эгээ л амьд мэт буулгасан нөмрөг бүхий дөрвөн бүсгүй гарч ирсэн юм. Энэ шоуг үзсэн хүн бүрийн сэтгэлд дэлхийн тавцанд Монголын нэрийг тахлах үндэсний брэндтэй болжээ гэсэн бодол төрсөн байх.
Дашрамд хэлэхэд, “Gobi magic-2008” шоу үзүүлбэрийг жилд хоёр удаа зохион байгуулахаар төлөвлөөд байгаа гэнэ.
www.yes.mn Бичсэн: designer |
[Шууд холбоос]
|
2007-12-01 - Гарчиггүй бичлэг
2007-08-21 - Д.Овдогмид: Өөртөө л таалагдах хэрэгтэй
Өнөөдөр
2006/11/08 - 12:16, Лхагва гараг
Хувцас загварынхны дунд Д.Овдогмид шинэ хүн биш л дээ. Гэвч түүний урласан гоёлын чамин даашинзыг харсан хэн ч болов эсгийгээр хийсэн гэхэд итгэхгүй. Барьж, имэрч үзэхгүй л юм бол. Эсгийг урлагийн бүтээл болгодог нь түүний давуу, бас сул тал.- Чамайг ДУДС-ийн монгол зургийн анги төгссөн гэж сонссон. Хувцасны загвар зохион бүтээх болон зурах хэр ойр мэргэжил вэ?
- Багадаа “Үнсгэлжин” тэмцээнд бүтээлээрээ оролцдог байлаа. Бас дипломынхоо ажлыг монгол хувцасны загвараар хийсэн. Зурах, зохион бүтээх ойр мэргэжил. Адил төстэй зүйл олон бий. Гэхдээ би заримдаа өөрөөсөө асуудаг юм. Зургаараа явсан дээр үү, аль эсвэл хувцасны загвар дээр үү гэж.
- Хүмүүс чамайг өвөрмөц, ирээдүйтэй загвар зохион бүтээгч гэж үнэлдэг. Тэгэхлээр чи цаашид энэ салбарт илүү амжилт гаргаж чадах байх аа.
- Миний хувьд зураг илүү санагддаг. Гэхдээ үнэхээр тэгж ялгарч чадаж байгаа бол суурь мэргэжил минь л тус болсон. Би сайн багштай л даа. Миний онцлог бол өнгө, зохиомж. Энэ бүхнийг би багшаасаа л сурсан. Надад арт стиль ойр санагддаг юм.
- Эсгий дээр санасан бодсоноо буулгана гэдэг амаргүй байх аа?
- Эсгий их гоё шүү дээ. Над шиг мэргэжлийн загвар зохион бүтээгч биш зураач хүнд ямар ч зүйл хийхэд дөхөм, эсгүүр, оёдол шаардахгүй. Бас байгалийн бүтээгдэхүүн болохоор үнэ цэнээ хэзээ ч алдахгүй. Гар ажиллагаа ордог болохоор дахин давтагдашгүй. Бүтээл хийж байх явцад шинэ санаа орж ирээд л… Өөрөө материал үйлдвэрлээд байгаа ч юм шиг. Би чимхлүүр ажилд дуртай.
- Эсгий хувцас биед хэр эвтэй вэ?
- Хүмүүс эсгийгээр хийсэн болохоор эв хав муутай юм шиг ойлгоод байдаг юм. Хонины хялгасыг нь түүсэн нарийн ноосоор хийдэг болохоор заримдаа ноолуур ч юм шиг харагддаг. Агшиж сунадаг чанартай болохоор биед маш сайн сууж өгдөг давуу талтай. Бас хөнгөхөн.
- Гаднынхан ийм хувцсыг хэр хүлээж авдаг вэ?
- Манайхнаас илүү. Монгол хүн “Ямар гоё юм бэ” гээд өнгөц шохоорхоод л өнгөрдөг бол гаднынхан ямар технологоор, яаж хийсэн юм гээд л их сонирхоно. Тухайн хүнээс хэчнээн их хөдөлмөр орсныг илүү анхаардаг. Өнгөрсөн өвөл би Америкт очиж загваруудаа сонирхууллаа л даа. Шоуны дараа хэсэг хүн надтай уулзъя гэхээр нь ичээд очоогүй юм. Гэтэл тэд гурван цаг шахам хүлээсэн байж билээ. Манайхан эсгийгээрээ сайн л бол бойтог, малгай зэргийг хийдэг шүү дээ. Гаднынхан л бидэнд эсгийгээр урлагийн бүтээл хийх санааг өгсөн болохоос.
- Чи тэгээд тэнд санаа болон бүтээлээ зарах ч юм уу, зах зээлээ олох ямар нэг алхам хийв үү?
- Үгүй. Би тийм юманд авьяасгүй, бас сонирхолгүй. Миний есөн ширхэг хувцсыг “Монгол костюмс” төвийнхөн худалдаж авсан. Бас Япон руу хэдэн хувцас явуулсан юм байна.
- Монгол үндэсний хувцас гээд л байдаг. Яг тэр гэж ялгахад амаргүй юм шиг…
- Түүхийн дурсгал, олдвороос судална. XIII зууных илүү тодорхой байдаг. Арван тав, зургаа, долдугаар зуун болоод ирэхээр манж, хятад хувцасны элементүүд анзаарагддаг юм. Аль нь анхдагч болохыг өмнөх үетэй нь харьцуулж л гаргаж ирнэ дээ. Гэхдээ монголчууд манж хувцасны дүр, төрхийг өөрийн болгоод 200, 300 жил болчихсон юм чинь манай үндэсний хувцас биш гэж туйлшрах нь учир дутагдалтай биш гэж үү.
- Манайхан дээл хувцсаа хэр оновчтой сонгож өмсдөг вэ?
- Уйтгартай хувцасладаг. Юуны түрүүнд хаана өмсөх вэ гэдгээ бодох хэрэгтэй. Бас өөрийн царай, бие галбиртаа тохируулах ёстой. Монгол хувцасны таалагдсан элемент болгоныг тусгаж болохгүй л дээ. Энгийн загварын хувцсыг аксесуараар чимэглэвэл их донжтой харагдана.
- Урлагийнхны тухайд…
- Дуучдын хувцас нэг хэв загварын, мэдрэмжгүй санагдаад байдаг юм.
- Ариунаа, Баясгалангийн клип болон тоглолтдоо зориулж өмссөн хувцас дажгүй л харагддаг шүү дээ.
- Баясгалангийн зарим хувцас гайгүй ээ. Ариунаа “Хөх монголын үр сад” клип дээрээ яг л хятад хүүхэн шиг харагдаж байсан. Бас “Талын монгол айл” дууны клип дээрх имиж нь өвөр монголчуудыг санагдуулам. Эсвэл урд хөршид хувцсаа хийлгэдэг юм болов уу. Гэхдээ бүх хувцсыг нь тэгж ойлгож болохгүй л дээ. Түүний өмссөн “Торго”-ын хувцас их аятайхан. Ер нь “Торго” салоны Болдын загвар их гоё. Та анзаарч хараарай. “Цогт тайж” киноны жүжигчдийн өмссөн монгол үндэсний хувцас барагтай л бол ил товч, шилбэгүй. Гэтэл энгэр нь гэхэд биед наалдаад, сайн сууж өгсөн байна лээ.
XIII зууны үеийн монголчууд гэхэд нэг их сайхан цагаан, цагаан дээл өмссөн хүмүүс. Малгай нь гэхэд яаж хийсэн нь ойлгомжтой биш, өвөрмөц. Гэтэл тэр цагийг харуулсан манай сүүлийн үеийн кинонууд дээр жүжигчид нь тэс хөндлөн, ердөө ч гоё биш, өрөвдмөөр загвартай дээл хувцас өмссөн байдаг. Уг нь эртний монголчууд хэчнээн бүдүүлэг ард түмэн гэж хэлэгддэг байсан ч хувцсаа маш өндөр мэдрэмжтэй хийж, хэрэглэдэг хүмүүс юм билээ.
- Удахгүй “Гоёл” наадам болно. Хэр бэлтгэж байна?
- Харин ээ. Бодсон санасан юм зөндөө л байна. Амжих болов уу, яадаг бол. Хоёрын хооронд оролцсоноос оролцохгүй байсан нь дээр ч юм шиг. Уг нь энэ наадамд оролцох нь туршлага болдог. Сайн шийдээгүй л байна.
- ”Гоёл” наадмаас чи олж авъя гэсэн юмаа авч чаддаг уу?
- Санаа авах зүйл зөндөө. Гэхдээ заримдаа голдог. Эсгүүр, оёдолд дулдуйдсанаас биш, зураг зохиомж байхгүй. Ердөө мэдрэхгүй, мэдэрснээ бас хийж чадахгүй. Саяхан би загвар өмсөгч Содтуяагийн хамт Хэнтий аймгийн Бор-Өндөрт “Үнсгэлжин” наадмын шүүгчээр санаандгүй ажилласан юм. Тэндхийн хүүхдүүд манай мундаг загвар зохион бүтээгчдийн олж хараагүй зүйлийг анзаарсан байна лээ.
Нэг хэсэг бараг л цөмөөрөө шахам халх эхнэрийн үс шиг малгай хийлээ. Дараа нь бортогон малгай…
Манай багш ийм малгайг зүгээр л труба гэдэг юм. Ялгарах юм ердөө байхгүй. Цөмөөрөө ижил. Манай хувцас загварын сургуулиуд технологи талыг анхаарахаас зураг, зохиомжийн тухай сайн заадаггүй юм шиг.
- Чи цаашид бусдаас ялгарах юу хийе гэж бодож байна?
- Эсгийгээр өөр ямар маягийн хувцас хэрэгсэл хийж болох вэ гээд бодоод л байна. Бусдад таалагдахаас илүү өөртөө таалагдсан бүтээл хийх хэрэгтэй. Гэхдээ ингэх их хэцүү. Бэлэн болсон хойно нь харахад л гоё болохоос.
Б.Хонгормаа Бичсэн: designer |
[Шууд холбоос]
|
2007-05-31 - gana-ha14.jpg
2007-04-30 - Авьяас
Энэ нийтлэл нилээн таалагдав, мэдээж зарим нь загвартай огт хамаагүй юм гэх л байх гэхдээ урлаг гэдэг газар ухаанаа зарж амьдарж байгаагийн хувьд нэг л тогоон доторх эдүүд, яруу найрагчийг нь дизайер болгочихвол чамд зориулсан юм шиг л болчихно.
Хэвлэгдсэн: 2007 оны 04 сарын 30 Утга зохиол урлаг
Авьяас бол гэрэл. Гартаа гэрэл барьчихаад нуугдаж тоглож болохгүй. Тэр харагдахгүй байж эс чадна.
Дурсамж үгүүлэх нь: Би арван зургаахан настай шүлэг. Шүлэг хэлхэж, дуу дуулж, найр хэсэж, тааралдсан найрагчидтай цэц булаалдаж, хүсэл мөрөөдлийнхөө хүлгийг хүршгүй хол замд давхиулж, өөрийн толгойг ерөөл хүмүүсээс илүүд тооцон түрэмгийлж, түймрийн гал мэт шатаж явсан үе. Миний энэ тааламжгүй, сагсуу байдлыг минь анзааран мэдсэн нэрт яруу найрагч Абдил багш маань нэгэнтээ санаандгүй тааралдаж
-Байыт чи яруу найрагч мөн үү. Хэрэв яруу найрагч мөн бол ямар яруу найрагч вэ гэж асуулаа. Би өнөө л омог бардам зангаараа
-Тийм ээ, би яруу найрагч. Би яруу найраг, утга зохиолын талбарт зарим нэгэн хүн шиг тоглож, цаг нөхцөөх гэж ирээгүй. Хүмүн төрөлхтний утга зохиолын ертөнц дэх надаас өөр хэн ч дүүргэж эс чадах, өөрийн орон зайг дүүргэх гэж тэгээд бусдын харанхуй байгаа оюун санааг яруу шүлгээрээ яруусган гэгээрүүлэх гэж Аллах тэнгэрийн хатуу зарлигаар уригдан ирсэн юм. Энэ цаг хугацаанд хэрэгтэй болсон, төрсөн. Хэн нэгэн хүн хүссэн ч, эс хүссэн ч үүрэг зорилгоо биелүүлэх болно гэж өндөр уулын оргилыг ширтэв. Намайг дуугүй сонссон багш маань тун харамссан байдалтай толгойгоо сэгсэрч
-Ямар морины жинхэнэ хурдан хүлэг болохыг гараанаас гараагүй байхад нь бус уралдаанаас тасархай түрүүлээд ирсний дараа хэлсэн нь илүү оновчтой. Түмэнд хэрэгтэй үйл хийх хүнийг хийхээс нь өмнө бус хийж бүтээснийх нь дараа тодорхойлох нь илүү үнэнд нийцнэ. Авьяас билиг, уран ухааны эзэд хоосон хийрхэж онгирч сагсуурснаар танигдахгүй. Тэд дөлгөөхөн байдаг.
Тэгээд ч таван литрийн саванд зургаан литр сүү багтаж байсан тохиолдол гараагүй. Үүнийг ухаараагүй зарим хоосон омгорхлын эзэд ихэнхдээ авьяасгүй байдаг. Хүү минь юу ч хийгээгүй байж цээжээ дэлдэн хүзүүгээ сунгахыг чинь харахад чи ч гэсэн тэр авьяасгүйчүүдийн нэг нь байж магад. Худал хуурмаг магтаалын боол болсон алдар нэрийн гуйлгачид хэзээд урагшаа гишгэдэггүй хуультай. Миний бодлоор чи ерөөсөө яруу найрагч биш байх гэж бодном гэж хэлээд зээрд морио хотлуулсаар надаас холдон одов. Хээрийн түймэр гал мэт асч байсан миний бардам хүйтэн сэтгэл ус асгасан мэт нам дарагдав. Бурхан мэт хүндэлдэг хүнээсээ ийм үг сонссоноос хойш шууд л би яруу найрагч биш юм байна гэсэн бодолд автлаа. Тааралдсан хүнд шүлгээ уншиж, яруу найрагчидтай цэц булаалдахаа ч болив. Дуу дуулж, найр хэсэхээ ч болив. Хэдэн сарын дараа миний энэ дэндүү арчаагүй занг минь ажиж мэдсэн Абдил багш маань ууланд хонь хариулж явсан над дээр албаар ирж
-Баыйт, чи яруу найрагч мөн үү. Мөн бол хэр зэрэг яруу найрагч вэ гэж урдны асуултаа дахиад л асуув. Би эцэгтээ загнуулж хаширсан хүүхэд аятай
-Үгүй ээ, би яруу найрагч биш. Надад тийм авьяас байхгүй юм билээ гэж газар ширтэв. Өвгөн багш маань бас л харамссан байдалтай толгой сэгсэрч
-Ээ хөөрхий. Тэгвэл нөгөө утга зохиолын талбар дах чамаас өөр хэн ч дүүргэж эс чадах хоосон байгаа чиний орон зай яасан бэ. Чамаас шүлэг горьдож хүлээж суугаа ард түмэн яасан бэ гэж шаардангуй асуулаа. Би дуугарсангүй. Багш маань намайг хөтлөөд гольдролдоо багтаж ядан үерлэн урсаж байгаа уулын шуугиантай голын хөвөөн дээр аваад очиж
-Энэ уулын гол жижигхэн мөртлөө хичнээн омголон гээч. Гэвч уулнаас буугаад том мөрөнд нийлнэ. Омог нь ч дарагдаад уужимхан гольдролоор дөлгөөхөн урсана. Тэгэхэд энэ ууланд байгаагаас ч илүү олон хүн малыг усална. Урт удаан урсаж, тэнгис далайд цутгана. Ашиг, аюул нь ч нэмэгдэнэ. Чамайг би “Омгоо багасгаж хүрээгээ тэл” гэж хэлсэн чинь чи бүр хоосрон татарчихлаа. Ааг омог авьяастайгийн нэг шинж мөн боловч бага байсан нь дээр. Одоо чи сонс! Чоныг мянган удаа чоно биш гэж хэлсэн ч хонь болчихгүй. Чоно-чоно хэвээрээ үлдэнэ. Би мэдэж байна. Чамд авьяас буй. Авьяас авьяасдаа тэр болгон тохиолдоод байдаггүй ховор авьяас. Үүнийг чи нуусан ч чиний зүрх сэтгэл нууж эс чадна. Урагшаа харж зүтгэ. Чиний ард ухрах зай байхгүй гэж хэлээд яваад өгсөн. Би юм хэлээгүй. Гэхдээ тэр өдрөөс эхлэн байгаа бүхнээ шавхан бичиж эхэлсэн. Тэгээд ч авьяас бол гэрэл. Гартаа гэрэл барьчихаад нуугдаж тоглож болохгүй гэдгийг ухаарсан.
“Авьяас бол хүмүн төрөлхтний цөөхөн хэсэгт нь тэнгэрээс заяасан бэлэг” гэсэн үг бий. Тийм ч байж болох юм. Минийхээр бол хүн бүхэнд янз янзын авьяас буй. Гэхдээ цоожтой авдрыг онгойлгохын тулд түлхүүр хэрэгтэй болдог шиг зөвхөн “түлхүүрийг нь” олж нээх хэрэгтэй. Бие, сэтгэлд байгаа тэр л авьяасыг таньж, сэрээж чадсан хүн л авьяастанд тооцогдоно. Харамсалтай нь байгаа авьяасыг нээж чадаагүй хүмүүс илүү их.
Домог үгүүлэх нь: Нэгэнтээ Аллах тэнгэр “данс”-аа харж “Би нэгэн авьяаслаг цэргийн жанжин заяасан юм. Тэр хаа байна. Олоод ир” хэмээн элч нартаа зарлиг болгожээ. Элч нар нь хоёр ертөнцөөс хайж Чингисээс авахуулаад Напелеон, Гитлер, Сталин, Саддам, Бушийг хүртэл нэрд гарсан жанждыг аваад очжээ.Бурхан тэднийг бүгдийг нь “биш” гэж үгүйсгээд өөрөө хайж эхэлжээ. Тэгсэн чинь нөгөө “Авьяаслаг жанжин бол” гээд заяасан хүн нь насан турш гуталчин хийж амь зуусан нэгэн байсан гэдэг. Түүнтэй адил шуурга мэт шуурч, аадар бороо мэт асгарч байгаа авьяас ч нээгдэхгүй, мэдэгдэхгүй өнгөрч болдог нь харамсалтай. Тиймээс хүн бүхэн эрж хайж, олсноо дэлгэрүүлж хөгжүүлэх хэрэгтэй. Өөрийн чадах зүйлээ хөгжүүлэх нь чадахгүй зүйлээ хийж чадахын хамгийн дээд зам нь.
“Бодлын хатгамал” номоос: Авьяас гэдэг бол гал. Тэр ассан л бол салхи гарах тусам галзууран дүрэлздэг. Намрын түймэр мэт хүчирхэг нь ч бий. Үлээхэд унтардаг өчүүхэн нь ч бий. гэсэн ч авьяас л бол авьяас. Лааны дөл болвоос тэр ч гэрэл гаргана. Хэт чулуу хоёрын дундаас үсэрсэн өчүүхэн очны хэлтэрхийгээс хээр талын ой модыг шатааж чадах түймэр гарна. Зөвхөн тэр оч байх нь зүй. Дүрэлзэн ассан гал унтралгүй удаан асахын тулд Дуусашгүй түлш хэрэгтэй. Түүн лүгээ адил авьяастанд хичээл зүтгэл хэрэгтэй. Хичээл зүтгэлгүй бол ямар ч авьяас унтарч, сөнөх болно. Авьяастай байх нь онгирох шалтгаан биш, алба юм. Хэлтэй хүн хэлгүй хүнтэй цэц булаалдаж хэлээрээ ялбал, хөлтэй хүн хөлгүй хүнтэй уралдаж түрүүлбэл, гартай хүн гаргүй хүнтэй зодолдож ялбал гайхах зүйл биш. Ухаантай хүн ухаантай хүнээс ухаанаараа, мэдлэгтэй хүн мэдлэгтэй хүнээс мэдлэг боловсролоороо илүү гарч гэмээнэ үүнийг хэлж, бахархах, бахдах хэрэгтэй.
“Бодлын хатгамал” номоос: Заримдаа зарим авьяасгүй хүмүүсийг утга зохиолын салбараас халж болно. Тэд өөрийгөө машид ихээр тоож, кино урлагт өрөөл хүмүүсийн дүр төрхийг гаргаж чадварлагаар тоглодог жүжигчид юм. Авьяаслаг хүмүүсийн дүрд авьяаслагаар тоглоно. Ном бичиж үзнэ. Нэг нь урьд улиран одсон амьдралын үнэнийг өөрийн үгтэй балмадаар холбож ашиг олохыг бодно. Нөгөө нь тэвнийн чинээ өчүүхэн юм олж гэмээнэ тэмээн чинээ болгоод тэрэндээ өөрийгөө холбоод ирээдүйд их хүн болж хүрэхийг зорино. Даанч үнэн, худал хоёр нэг саванд багтахгүй зовооно. Худал худал хэвээр, үнэн үнэн хэвээрээ маргаашид золгоно. Тэр үед хэн хэний дүрд тоглосон нь тодорхой болно. Харамсалтай нь өөрсдөө ойлгохгүй өнгөрнө.
Авьяаслаг хүний шинж авьяасаа үнэлж хөгжүүлэх.
Авьяасгүй хүний шинж авьяастайд тооцож хийрхэх.
Надад хүрэлцээтэй авьяас билиг заяасан
Аллах тэнгэрт мөргөнө. Хэрэв ийм хэмжээний авьяасыг чөтгөрөөс заяасан ч би тэрэнд сөхөрч, мөргөх байсан. /Тэмдэглэлийн дэвтрээс/
Үнэн авьяасанд үхэл байдаггүй. /Ардын ухаанаас/
Ухаан бол хүмүүнлэгийн боол. Авьяас хэзээд хүмүүнлэгийн болоод хөрөнгө мөнгөнд захирагдахгүй. Тэр эрх чөлөөтэй ирээд эрх чөлөөтэй буцдаг.
Бүргэдийн тухайд ан барих нь баатарлаг явдал биш, байгаа нь л тэр. Жинхэнэ авьязслаг найрагч нартад шүлэг бичих нь түүнтэй адил. Тэд онгирохгүй зорилго л тавьдаг. /Өврийн дэвтрээс/
Х.Байыт /яруу найрагч/ Бичсэн: designer |
[Шууд холбоос]
|
2007-04-24 - Гоёл 2007
2007-04-23 - тайван
|